لاغری
1ـ لاغری یک مکانیسم مزمن است و درمان آن مثل هر پروسة مزمن دیگری نیاز به زمان دارد.
2ـ هرگز در درمان لاغری خود از
دارو استفاده نکنید، چرا که دارو غذا نیست و در هر حال دارای عوارضی
میباشد. (به استثنای داروهای اشتهاآور و تقویتی که توسط پزشک تجویز میشود)
3ـ در درمان لاغری خود هیچگاه عجله نداشته باشید،
یادتان باشد که رژیم غذایی با افزایش وزن تدریجی علاوه بر اینکه قابل تحملتر است،
عوارضی نداشته، تقریباً غیر قابل بازگشت میباشد.
4ـ علل لاغری :
الف) فشارهای درونی، استرسها و افسردگیها
ب) ثانویه به بیماریهایی ازقبیل : هیپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید)، دیابت (بیماری
قند خون بالا)، بیماریهای انگلی،
بیماریهای گوارشی و …
ج) اختلال تغذیهای (دریافت کم کالری و زیادی فعالیت)
د) ژنتیک
5ـ درمانهای لاغری به دو دستة دارویی و رژیمدرمانی تقسیم
میشوند.
الف) درمان دارویی:
ـ داروهای اشتهاآور: این داروها با افزایش اشتها سبب بیشتر خوردن شده، دریافت انرژی
توسط بدن را افزایش میدهند. سردستة این داروها که در ایران بسیار استفاده میشود،
سیپروهپتادین میباشد. علاوه بر این داروهای تقویتی مثل ویتامینها همچنین عناصر
کمیاب مثل روی نیز کاربرد دارند. تمامی این داروها زمانی مؤثرند که شخص از هر نظر
سالم باشد.
ـ داروهایی که با احتباس نمک و بدنبال آن آب باعث افزایش وزن میشوند: از این گروه
دارو میتوان از کورتونها نام برد. این داروها با احتباس آب و نمک باعث عوارض
زیادی برای بدن شده علاوه بر این عوارض گوارشی، استخوانی و … دیگری نیز دارند.
ـ داروهایی که با کاهش متابولیسم بدن باعث افزایش وزن میشوند: این داروها به صورت
کاذب کمکاری تیرویید ایجاد کرده، با کاهش متابولیسم بدن سبب افزایش وزن میشوند.
این گروه نیز با توجه به برهمزدن نظم طبیعی بدن باعث ایجاد عوارض میشوند.
ب) رژیمدرمانی :
ـ ارائة برنامة کامل و علمی از نظر علم تغذیه: اگر شخص کاملاً از نظر بیماریهای
عامل لاغری بررسی شده و در حال سلامت باشد، با استفاده از یک رژیم استاندارد که
تمام مسائل تغذیهای در آن رعایت شده باشد قادر به افزایش وزن خواهد بود.
6ـ با توجه به موارد فوق بهترین و سالمترین راه حل ارائهشده
در مورد درمان لاغری این موارد میباشد:
الف) رژیم غذایی صحیح
ب) ورزش مناسب و کافی
7ـ در هر رژیم غذایی صحیح باید این گروههای غذایی وجود داشته
باشد:
شیر و لبنیات، حبوبات و غلات، میوه و سبزیجات، گوشت
12ـ رژیم غذایی باید:
ـ تأمین کنندة انرژی مورد نیاز روزانه باشد.
ـ تأمین کنندة ریزمغزیها باشد (موادی که به مقدار بسیار کم باید در غذا وجود داشته
باشد)
ـ بر اساس فرهنگ غذایی ایرانی باشد.
ـ تنوع لازم را داشته باشد.
13ـ در یک رژیم غذایی اصولی افزایش وزن تدریجی است.
بطوریکه حداکثر یک کیلوگرم در ماه میتوانید افزایش وزن داشته باشید. به همین دلیل
باید حوصله داشته و با دقت برنامة خود را اجرا کنید. ضمناً اگر قبل از رژیم عکسی از
خود داشته باشید بهتر خواهد بود
گریپ فروت و خواص آن
- سرشار از ویتامین C و پتاسیم است.
- منبعی غنی از فولات، آهن، کلسیم و سایر مواد معدنی می باشد.
- انواع سرخ و صورتی آن سرشار از بتاکاروتن است که بدن آن را به ویتامین A تبدیل می سازد.
- فیبر گیاهی اش فراوان، ولی مقدار کالری اش جزئی است.
- دارای بیوفلاوونوئید و شماری دیگر از مواد گیاهی است که از انسان در مقابل بروز سرطان و بیماری های قلبی مراقبت می کنند.
- امکان دارد در افراد حساس به مرکبات، واکنش حساسیت زا ایجاد کند. گریپ فروت، میوه ای توپر، خوش طعم و مغذی است.
نصف گریپ فروت، افزون بر 50 درصد مقدار مجاز خوراکی توصیه شده ی (RDA) ویتامین C را در بردارد. هم چنین 325 گرم پتاسیم، 25 میکروگرم فولات، 40 میلی گرم کلسیم و 1 میلی گرم آهن دارد. یک فنجان گریپ فروت شیرین نشده( بدون شکر) مقدار 95 میلی گرم ویتامین C و بیش از 150 درصد مقدار مجاز خوراکی توصیه شده (RDA) دارد. هم چنین بسیاری از سایر مواد مغذی در چنین میوه ی تازه ای جای گرفته است.
در گذشته، بسیاری از مردم، از خوردن گریپ فروت بدون شکر، به خاطره عصاره ی تلخ و ترش آن، خودداری می کرده اند، ولی به طور معمول با آمیختن آب گریپ فروت سرخ یا صورتی با سفید، مزه ی شیرین حاصل می شود.
اگر آب پرتقال یا گریپ فروت را با هم در آمیزیم، نوشابه ی نیروبخشی پدید می آید که نیاز به شیرین کردن ندارد.
گریپ فروت، میوه ی مفیدی برای متعادل ساختن وزن بدن شمرده می شود؛ و مقدار زیاد فیبر گیاهی اش، گرسنگی را فرو می نشاند.
چنان چه می خواهید از وزن تان بکاهید، روزانه پیش ازهر خوراکی، آن را بخورید تا جلوی پرخوری تان را بگیرد، در ضمن میان وعده ی ایده آلی به شمار می رود.
جالب این که گریپ فروت سرشار از پکتین (فیبر محلول) است که به کاهش کلسترول خون کمک می کند. وانگهی، پژوهش های اخیر حاکی از آن است که میوه ی مورد بحث، دارای مواد دیگری است که از بروز بیماری ها پیشگیری می کند.
به عنوان مثال، گریپ فروت های سرخ و صورتی، سرشار از لیکوپن هستند و این ماده، یک ماده ی آنتی اکسیدان است که به نظر می آید خطر بزرگ شدن پروستات را کاهش می دهد. محققان هنوز مکانیسم عملکرد لیکوپن را نشان نداده اند، لیکن بررسی 6 ساله ی دانشگاه هاروارد که توسط 48 هزار پزشک و سایر کارشناسان بهداشت صورت گرفت، حکایت از آن داشته است که مصرف 10 وعده مواد غذایی سرشار از لیکوپن در هفته، سبب کاهش 50 درصد سرطان پروستات می شود.
از دیگر مواد گیاهی موجود در گریپ فروت، می توان از اسیدفنولیک نام برد که مانع تشکیل نیتروزامین(مواد سرطان زا) بالیموندیدترپن و مونوترپن می شود. مواد مذکور موجب تولید آنزیم هایی می شوند که در جلوگیری از پیدایش سرطان اثر دارند و نیز بیوفلاوونویید که از عملکرد هورمون هایی که باعث رشد غده (تومور) می شود، جلوگیری می کند.
گروهی از مبتلایان به روماتیسم مفصلی، لوپوس و شماری دیگر از مبتلایان به اختلالات التهابی دریافته اند که مصرف هر روزه ی گریپ فروت نشانه های مرضی شان را کاهش می دهد. تصور می رود که این ویژگی از مواد شیمیایی گیاهی که مانع ایجاد پروستاگلاندین یعنی ماده ی التهاب زاست، ناشی می شود.
افرادی که به مرکبات حساسیت
دارند، احتمالا در برابر گریپ فروت نیز از خود حساسیت نشان می دهند. این
حالت ممکن است به خاطر خود میوه یا روغن موجود در پوست آن باشد.
سایر خواص غذایی و درمانی گریپ فروت
1ـ میوه ی گریپ فروت، اشتها را تقویت می کند.
2ـ گریپ فروت، عمل هضم را آسان می کند و ترشح شیره ی معدی و کیسه ی صفرا را سرعت می بخشد.
3ـ گریپ فروت دارای ویتامین C و بیوفلاوونوئید است. این ها در حفظ سلامت قلب و عروق بدن مؤثرند.
4ـ گریپ فروت به تولید قند و مواد حیاتی مورد نیاز بدن کمک می کند.
5ـ گل های گریپ فروت، خاصیت ضد تشنج و لرز را دارد و دم کرده ی آن را موقع تشنج، زکام و تب می نوشند.
6ـ اگر گریپ فروت را صبح ناشتا بخورند، خواص ادرارآور آن زیاد می شود و سموم را از بدن خارج می کند .
7ـ گریپ فروت، خون را تصفیه می کند و کلیه و کبد را پاک می سازد.
8ـ گریپ فروت، ضد خونریزی بواسیر است.
9ـ گریپ فروت، میوه ای خنک است و عطش را رفع می کند.
10ـ گریپ فروت، اختلالات مفصلی را درمان می کند.
11ـ گریپ فروت، برای کسانی که موهای سرشان می شکند، تجویز می شود.
12ـ گریپ فروت، برای کسانی که عفونت های ریوی و تب خیز دارند مفید است.
13ـ گریپ فروت، علاوه بر مواد معدنی (آهن و کلسیم) دارای ویتامین های B3 ,B2 ,B1,A است.
ارزش غذایی جگر
در این میان، برخی بیتوجه به آلودگیها و بیماریهایی که ممکن است از طریق این
فرآوردهها منتقل شود، اقدام به مصرف آن میکنند.
اما در مقابل، افرادی هم هستند که موشکافانه ظاهر جگر، محل عرضه، نوع طبخ و بهداشت
ظروف را بررسی کرده و کمتر این غذا راخارج از خانه تهیه میکنند. اما پرسش اینجاست
ارزش تغذیهای دل و جگر و قلوه گاو یا گوسفند چه میزان است؟ آیا این قبیل فرآوردهها
میتوانند بیماریزا باشند؟ آیا حرارت ناشی از طبخ میتواند آلودگیهای محیطی یا
انگلهای احتمالی این فرآورده را نابود سازد؟
ارزش تغذیهای جگر سیاه
این عضو سرشار از ویتامینهای گروه B بخصوص A،B12،B6، B2،B1 و منبع اسیدفولیک،
آهن و روی است.
پروتئین جگر سیاه در رده پروتئین گوشت قرمزاست ولی آهن آن 2 تا 3 برابر آهن گوشت
گاو بوده و سرشار از چربی است. مقدار کلسترول آن تقریبا 2 برابر گوشت قرمز کم چرب
است و اگر در یک روز 100 گرم آن مصرف شود، تقریبا 5/1 برابر بیشتر از حد مجاز،
کلسترول وارد بدن شده است. یک سیخ جگر حدود 80 کالری انرژی داشته و در هر 100 گرم
آن 185 کالری و در همین میزان جگر سرخ شده 330 کالری انرژی به همراه مقدار بیشتر
کلسترول نهفته است.
ارزش تغذیهای جگر سفید
ریه یا جگر سفید دام مسوول تنفس و تبادل اکسیژن و دیاکسیدکربن است. پروتئین و
چربی آن کمتر از جگر سیاه و گوشت قرمز است، ولی کلسترول آن تقریبا برابر جگر سیاه
و بیشتر از گوشت گاو کم چرب است.
این فرآورده در مقایسه با جگر سیاه از نظر ویتامین A فقیر است و آهن
کمتری دارد. خوب است بدانید در 100 گرم جگر سفید 160 کالری انرژی نهفته است و
معمولا از آن به دلیل پروتئین مطلوب در فرآوردههای گوشتی صنعتی استفاده میشود.
ارزش تغذیهای دل و قلوه
دل همان قلب و قلوه نیز کلیه دام است. این احشا از نظر ویتامین B2، B3 و B6 غنی و از نظر
میزان آهن مشابه جگر سیاه هستند. دل در مقایسه با سایر اندامها پروتئین با کیفیتتری
داشته و چربی و کلسترول آن کمتر است.
قلوه نیز پروتئینی مشابه گوشت قرمز دارد و از نظر ویتامین B6 و فولات غنیتر
است. میزان کلسترول قلوه مانند جگر سیاه و بالاتر از دل و گوشت قرمزاست. در 100
گرم این احشا 200 کالری انرژی نهفته است. خوشگوشت هم سرشار از چربی و کالری بوده
و حاوی مقادیر مناسبی پتاسیم است.
جگر آبدار نخورید
جگر خام یا نیمهپخته (به اصطلاح آبدار) میتواند بسیاری از میکروبهای
بیماریزا را به بدن مصرفکننده انتقال دهد. انگل یا کرم زبانی شکل یکی از میکروبهای
مشترک بین دام و انسان است که بیشتر از طریق جگرهایی که حرارت لازم را نگرفتهاند،
وارد بدن و در ناحیه حلق انسان مستقر میشود.
زنان باردار، دختران جوان و بیماران مبتلا به کمخونی مزمن که برای افزایش آهن خون
اغلب از جگرهای آبدار استفاده میکنند، بیشتر در خطر ابتلا به این انگل قرار
دارند. در موارد نادر این انگل میتواند به چشم مهاجرت و موجب اختلالات بینایی
شود.
مراقب آلودگیهای ثانویه باشید
هر گونه تغییر در رنگ، بو، مزه و لزج شدن و تغییر قوام در بافت احشای خام دام،
نشاندهنده فساد آنهاست. حرارت کافی میتواند تا حدودی آلودگیهای میکروبی این
قبیل فرآوردهها را کاهش دهد.
اما سموم شیمیایی، داروهای هورمونی و پسماند آفتکشها، کودهای شمیایی و فلزات
سنگین احتمالی در علوفه که به احشای دام منتقل شده از طریق حرارت نابود نخواهد شد.
پس از طبخ یا کبابی شدن این فرآورده آلودگیهای ثانویهای چون ظروف و سیخهای
آلوده، عدم بهداشت فرد ارائه دهنده، دستهای آلوده فرد مصرفکننده، حشرات موذی
و... از جمله مواردی هستند که میتوانند موجب انتقال میکروبهای بیماریزا به مصرفکننده
شوند.
توصیهها
1ـ جگر سیاه محل تجمع و دفع مواد زاید، سموم شیمیایی، داروهای هورمونی و... است. به همین دلیل احتمال دارد پسماند برخی از این ترکیبات در بافت چرب جگر دام اندوخته و برای سلامت مصرفکننده مضر باشد. قلوه نیز از این موضوع مستثنی نیست. بنابراین بهتر است از احشای دامهای جوانتر که احتمال تجمع سموم در آن کمتر است، استفاده شود.
2ـ به دلیل آنکه ویتامین A جگر بیش از حد نیازبدن است، مصرف مکرر آن میتواند با انباشت ویتامین A در کبد مصرفکننده موجب آسیبدیدگی وکاهش عملکرد این عضو شود. خوب است بدانید تجمع ویتامین A جگر در بدن زنان بارداری که مرتبا برای رشد جنین خود از این محصول استفاده میکنند، میتواند خطر نقایص مادرزادی را افزایش دهد و مصرفکننده را دچار نوعی مسمومیت سازد.
3ـ افزایش آهن جگر در مردان میتواند زمینه افزایش هموسیستئین را در بدن فراهم کرده و منجر به بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی شود. از سوی دیگر، آهن میتواند با تجمع در بافت کبد و کلیه موجب ناکارایی این 2 عضو شود.
4ـ احشای دام سرشار از اسیداوریک و باز آلی پورین هستند که میتوانند زمینه ابتلا به نقرس و اسید اوریک بالا را فراهم کنند.
5ـ دل، جگر و قلوه به دلیل چربیهای اشباع و کلسترول بسیار بالا میتوانند منجر به پرفشاری خون، افزایش کلسترول و نارسایی کلیوی شوند و با ایجاد پاسخهای التهابی در بدن عوارض بیماریهای مفصلی و آرتریت روماتویید را ناگوارتر سازند.